DİYABETTE KANSER RİSKİNE DİKKAT

Pankreas karın üst boşluğunda mide arkasında yer alan ortalama 15-20 cm uzunluğunda ve 70 gram ağırlığında bir salgı organıdır.

Pankreas’ ta gelişen kanserler tüm vücut içinde gelişen kanser sıralamasında 10.sırada olmasına rağmen kanserden ölüm nedenleri arasında 4.sırada yer alır 50 yaş üzerindeki her 100 bin kişinin 38’i pankreas kanserine yakalanmaktadır. Pankreas kanseri belirtileri mide şikayetleri ile karışabilir. Şişkinlik, sırta vuran ağrı, kilo kaybı, idrar renginin koyulaşması, yeni ortaya çıkmış bir diyabet bu konuda uyanık olmamızı gerektiren şikayetlerdir.

Pankreas kanseri çok sinsi seyreden ve hızla yayılan bir kanserdir, öyle ki kanser tanısal hale gelmeden 6 ay önceki tomografi taramalarında bile görüntü vermeyebiliyor. Tanı konulduğunda maalesef hastaların ancak yüzde 20’sinde ameliyat olabilme şansı oluyor. Bu yüzden çok erken evrede kanserin teşhis edilmesi hayati öneme sahiptir. Erken teşhis için tüm topluma sık sık yapılabilecek bir tomografi veya endoskopik ultrasonografi taraması mümkün değildir. Bunun yerine bazı kanser ipuçları konusunda uyanık olunmalıdır. Bunlardan biriside 50 yaşından sonra ailesel olmayan diyabet gelişimidir. Pankreas kanseri olan hastaların yaklaşık yarısında diyabet vardır. Diyabeti olan pankreas kanseri hastalarının yaklaşık% 50’sinde, diyabet tanısı kanser teşhisi ile eşzamanlı olarak veya kısa bir süre önce konur. Buda demek oluyor ki pankreas kanserlerinin 4’de biri diyabete sebep oluyor. Pankreas kanseri ile ilişkili diyabet ile tip 2 diyabet arasında tamamen klinik bir ayrım yapılması oldukça zordur. Zayıf bir hastada veya ailesinde diyabet öyküsü olmayan bir hastada yeni başlayan diyabet pankreas kanseri için şüphe uyandırmalıdır.

50 yaşından sonra yeni diyabet başlangıcı olanların, diyabet teşhisini takip eden bir ila üç yıl içinde pankreas kanseri teşhisi konma oranı yaklaşık yüzde 1’dir.

ABD de 30.3 milyon diyabet hastası vardır. Yine ABD’de 2019 yılında 56770 kişiye pankreas kanseri tanısı konulmuş olup bu hastaların 14 bininde diyabet saptanmıştır. Buda gösteriyor ki pankreas kanseri ve diyabet birlikteliği oranı çok yüksektir.

Özetle, yeni başlayan diyabet sadece pankreas kanseri için yüksek riskli bir grubu tanımlamakla kalmaz, aynı zamanda erken teşhis içinde bir tarama uyarıcısıdır ve pankreas kanserinde erken teşhis hayat kurtarır.